ประกันสังคมเป็นหนึ่งในสิ่งที่คนทำงานทุกคนควรรู้จัก เพราะมันเป็นสิทธิพื้นฐานที่ทุกคนควรได้รับ ในบทความนี้ เราจะพาคุณค้นหาสิทธิประกันสังคมที่คุณมีสิทธิได้รับ ทั้งสิทธิด้านการรักษาพยาบาล เงินทดแทน และสิทธิอื่นๆ ที่ควรรู้ นอกจากนี้ทุกกิจการ ที่มีพนักงานมากกว่า 1 คนขึ้นไป นายจ้างหรือเจ้าของธุรกิจ ต้องทำประกันสังคมให้กับพนักงานทุกคน ตาม พรบ. ประกันสังคม 2533 

1. สิทธิประกันสังคม คืออะไร?
2. ใครบ้างที่มีสิทธิประกันสังคม?
3. ผู้ประกันตน คือใคร?
4. ฉันต้องทำอย่างไรเพื่อใช้สิทธิประกันสังคม?
5. ฉันจะรู้ได้อย่างไรว่าฉันมีสิทธิได้รับอะไรบ้าง?

1.สิทธิประกันสังคม คืออะไร?

สิทธิประกันสังคมเป็นหนึ่งในสวัสดิการของรัฐบาล ที่จัดตั้งขึ้นมาเพื่อดูแลผู้มีรายได้ คล้ายกับการทำประกันภัยกับทางภาครัฐ ทั้งนี้ เพื่อให้คนทำงานที่จ่ายเงินสมทบหรือที่เรียกว่า ผู้ประกันตน ได้รับความคุ้มครองในกรณีต่าง ๆ เช่น เรื่องการเจ็บป่วย การถูกให้ออกจากงานทั้งโดนให้ออกและเลือกที่จะลาออกเอง การคลอดบุตร ประสบอุบัติเหตุ ชราภาพ เสียชีวิต สงเคราะห์บุตร เป็นต้น

สิทธิด้านการรักษาพยาบาล

หากคุณเป็นผู้ประกันตนตามกฎหมายประกันสังคม คุณจะมีสิทธิได้รับการรักษาพยาบาลในกรณีต่างๆ เช่น การเจ็บป่วย การคลอดบุตร การบาดเจ็บจากการทำงาน และการเสียชีวิต โดยสามารถรับการรักษาได้ที่โรงพยาบาลที่ร่วมโครงการประกันสังคม

สิทธิเงินทดแทน

นอกจากสิทธิด้านการรักษาพยาบาลแล้ว ผู้ประกันตนยังมีสิทธิได้รับเงินทดแทนในกรณีต่างๆ เช่น – เงินทดแทนกรณีประสบอันตรายหรือเจ็บป่วยเนื่องจากการทำงาน – เงินทดแทนกรณีทุพพลภาพ – เงินทดแทนกรณีสงเคราะห์บุตร – เงินทดแทนกรณีชราภาพ – เงินทดแทนกรณีตาย

สิทธิอื่นๆ ที่ควรรู้

นอกจากสิทธิด้านการรักษาพยาบาลและเงินทดแทนแล้ว ผู้ประกันตนยังมีสิทธิอื่นๆ ที่ควรรู้ เช่น – สิทธิลาป่วย – สิทธิลาคลอดบุตร – สิทธิลาเพื่อทำหมัน – สิทธิลาเพื่อรับการฝึกอบรม สรุป ประกันสังคมเป็นสิทธิพื้นฐานที่คนทำงานทุกคนควรได้รับ ซึ่งครอบคลุมสิทธิด้านการรักษาพยาบาล เงินทดแทน และสิทธิอื่นๆ ที่ควรรู้ การรู้จักสิทธิของตัวเองจะช่วยให้คุณสามารถใช้ประโยชน์จากประกันสังคมได้อย่างเต็มที่ 

2. ใครบ้างที่มีสิทธิประกันสังคม? 

ผู้ที่เป็นลูกจ้างตามกฎหมายประกันสังคม ไม่ว่าจะเป็นลูกจ้างรายวัน รายเดือน หรือรายชั่วโมง

3.ผู้ประกันตน คือใคร?

ผู้ประกันตน คือ ลูกจ้างหรือพนักงานที่มีอายุ 15-60 ปี หรือผู้ที่มีอายุเกิน 60 ปีแต่นายจ้างยังคงจ้างงานต่อ และเป็นผู้ที่ทำงานประจำหรือไม่ได้ทำงานประจำ เช่น ฟรีแลนซ์ ผู้ประกอบอาชีพอิสระ ฯลฯ ด้วยช่วงอายุที่กว้าง ความแตกต่าง และความต้องการที่หลากหลายของผู้ประกันตน ประกันสังคมจึงมีแผนรองรับหลายแบบ ทั้งคนทำงานที่อยู่ในระบบและไม่อยู่ในระบบ ดังต่อไปนี้

ผู้ประกันตนมีแบบไหนบ้าง?

• ผู้ประกันตนมาตรา 33 – ลูกจ้างหรือพนักงานเอกชน ที่มีอายุ 15-60 ปี และทำงานในหน่วยงานที่มีมากกว่า 1 คนขึ้นไป จ่ายสมทบกองทุนประกันสังคมสูงสุดได้ไม่เกินเดือนละ 750 บาท 
• ผู้ประกันตนมาตรา 39 – ผู้ประกันตนสำหรับประกันสังคมมาตรา 39 กรณีนี้ ส่วนใหญ่จะเป็นผู้ที่เคยเป็นพนักงานเอกชนที่เคยจ่ายเงินสมทบกองทุนประกันสังคมติดต่อกันมาแล้วไม่น้อยกว่า 12 เดือน แล้วต้องการรักษาสิทธิประกันสังคม และต้องออกจากงานเดิมมาไม่เกิน 6 เดือน ถึงจะรักษาสิทธิได้ (จ่ายเดือนละ 432 บาท)
• ผู้ประกันตนมาตรา 40 – ผู้ประกันตนสำหรับประกันสังคมมาตรา 40 นี้ จะเป็นผู้ประกันตนที่ไม่เข้าข่ายมาตรา 33 และ 39 แต่ยังอยากได้รับสิทธิประกันสังคม ในเรื่องการรักษาพยาบาลและสิทธิอื่นๆ  ก็จะมีมาตรานี้ออกมารับรอง โดยสามารถแบ่งออกได้เป็นแผน 1, 2 และ 3 โดยจ่ายเงินเดือนละ 70, 100 และ 300 บาทตามลำดับ แต่ละแบบจะได้รับความคุ้มครองที่แตกต่างกัน

4. ฉันต้องทำอย่างไรเพื่อใช้สิทธิประกันสังคม?

คุณต้องขึ้นทะเบียนเป็นผู้ประกันตนกับสำนักงานประกันสังคม และต้องมีการส่งเงินสมทบประกันสังคมอย่างสม่ำเสมอ 

5. ฉันจะรู้ได้อย่างไรว่าฉันมีสิทธิได้รับอะไรบ้าง?

คุณสามารถตรวจสอบสิทธิประกันสังคมของตัวเองได้ 3 วิธี คือ ผ่านทางเว็บไซต์ และผ่านแอปพลิเคชั่น

1. เช็คสิทธิประกันสังคมออนไลน์ผ่านเว็บไซต์

• เข้าเว็บไซต์ www.sso.go.th 
• สำหรับผู้ใช้งานครั้งแรก คลิกสมัครสมาชิก สำหรับผู้ที่เป็นสมาชิกอยู่แล้ว คลิก “เข้าสู่ระบบ” ได้เลย
• กรอกข้อมูลส่วนตัว ชื่อ นามสกุล ที่อยู่ ฯลฯ จนครบและคลิก “ถัดไป”
• ระบบจะส่งรหัสยืนยันตัวตนไปที่เบอร์มือถือที่เคยให้เบอร์ไว้ และให้นำรหัส OTP นั้นใส่ที่ช่องรหัส แล้วคลิก “ยืนยัน” ถือว่าการเข้าระบบสมบูรณ์
• สามารถเข้าสู่ระบบด้วยการกรอก เลขบัตรประชาชน 13 หลัก แล้วคลิก “เข้าสู่ระบบ”
• คลิกที่เมนู “บริการด้วยตนเองผ่านระบบ e-self service” คลิกแล้วจะพบผลประโยชน์ของสิทธิประกันสังคมที่เรามีอยู่ เช่น คลอดบุตร สงเคราะห์บุตร ว่างงาน เป็นต้น

2. เช็คสิทธิประกันสังคมออนไลน์ผ่านแอปพลิเคชั่น

• ดาวน์โหลดแอปพลิเคชั่น
• และเลือกสมัครสมาชิก หรือเข้าสู่ระบบ
• เช็คสิทธิประกันสังคมจากแอปพลิเคชั่นได้เลย